Tôi dừng lại bên sông Bà Bầu, một con sông nhỏ phát nguồn từ xã Tam Thạnh với tên gọi là sông Ba Túc, khi về đến đồng bằng, dòng sông nhỏ ấy lại mang tên Vĩnh An, hay tên dân gian là Bà Bầu, là ranh giới giữa hai xã Tam Xuân 2 và Tam Anh Bắc của huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Vĩnh An là tên một ngôi làng nằm dọc theo bờ phía bắc, tên làng còn được đặt cho ngôi chợ ven sông, còn gọi là chợ Bà Bầu. Thời trước, chợ họp tại Xóm Đình, đối diện Bến Đùi, cả đêm lẫn ngày, rồi do thời cuộc, ngôi chợ này di dời nhiều lần, và khu chợ rất sầm uất, ghe thuyền các nơi tấp nập đổ về, từ các nơi như Đức Bố, Khương Mỹ, Thạch Kiều, Phú Bình, Kỳ Hưng vẫn luôn là một ký ức đẹp của biết bao con người sống ở nơi đây.
Sông Vĩnh An (Bà Bầu)
Thật bất ngờ vì từ năm 1937, tại Vĩnh An, đã có người tin Chúa đầu tiên, đó là cụ Cửu Tùy, tức cụ Nguyễn Xuân Lang. Có lẽ đây là kết quả của Ban Chứng đạo từ Hội Thánh Tam Kỳ đã nỗ lực ra đi chia sẻ về Tin Lành của Chúa Giê-xu. Hiện nay, tại đây đã có một Điểm Nhóm thuộc Hội Thánh Tam Kỳ.
Đó là phía bắc dòng sông, còn ở phía nam thì phát triển chậm hơn. Ngược dòng thời gian, Hội Thánh Lý Trà (tên ban đầu là Đức Lý) được Hội Thánh Tam Kỳ thành lập vào năm 1969, theo đơn trình xin của Hội Thánh gởi Ban Trị sự Địa hạt Bắc Trung phần ngày 22/05/1969, và đã được chấp thuận. Thời gian này vẫn do Mục sư Tạ Kế, Chủ tọa Hội Thánh Tam Kỳ kiêm nhiệm. Đến năm 1971, Truyền đạo sinh Lý Châu Hoàng, là tôi tớ Chúa đầu tiên được bổ về để lo cho Hội Thánh Lý Trà với nhiệm kỳ 2 năm: 1971-1973. Tuy nhiên, ông chỉ hầu việc Chúa tại Lý Trà được vài tháng, vì đến cuối năm đó, ông phải lên đường nhập ngũ, nên Mục sư Hồ Xuân Phong, lúc đó đang Chủ tọa Hội Thánh Tam Kỳ, được Địa hạt Bắc Trung phần phân công kiêm lo cho đến hết nhiệm kỳ 2 năm. Đến tháng 07/1972, Truyền đạo sinh Nguyễn Hoài Trân được bổ về chủ tọa Hội Thánh Lý Trà với nhiệm kỳ 2 năm: 1972-1974. Vị Chủ tọa cuối cùng của Hội Thánh Lý Trà là Truyền đạo sinh Bùi Quốc Thanh với nhiệm kỳ 2 năm từ 1974-1976. Tuy nhiên, sau năm 1975, tại đây còn rất ít tín đồ, nên Thầy Thanh được chuyển vào An Tân, Hội Thánh Lý Trà tạm dừng sinh hoạt từ đây.
Ngôi nhà thờ và tư thất cũ hiện vẫn còn, nằm trên địa bàn thôn Trà Lý, xã Tam Anh Bắc, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam, cách sông Vĩnh An một cây số về phía nam.
Nhà thờ (bên trái) và tư thất (bên phải) của Hội Thánh Lý Trà cũ
Chiều 27/12/2020 vừa qua, lần đầu tiên, sau 46 năm, con cái Chúa tại Lý Trà có một buổi thờ phượng Chúa nhân dịp Kỷ niệm Chúa Giê-xu giáng sinh tại nhà ông Trương Công Duệ, một tín hữu của Hội Thánh Lý Trà trước đây. Đến dự có khá đông tín hữu của Hội Thánh Tiên Quả, vừa hòa lòng chung vui trong mùa kỷ niệm Chúa giáng sinh, vừa để khích lệ tấm lòng con cái Chúa tại nơi đây.
Trong lời tâm tình, Mục sư Nguyễn Thanh Minh, Quản nhiệm Hội Thánh Tiên Quả, nương trên câu Kinh Thánh Lu-ca 2:10, nhấn mạnh về ý nghĩa của “Tin Lành từ Trời” và lời nhắc nhở của thiên sứ đối với các gã chăn chiên ngày xưa: “Đừng sợ chi”, để khích lệ tinh thần ra đi rao báo Tin Lành của Chúa Cứu thế Giê-xu với tinh thần mạnh mẽ, không nao lòng, không hề sợ hãi trước những khó khăn của đời này, vì chúng ta luôn có Chúa ở cùng. Mục sư cũng cùng con dân Chúa ôn lại một vài nét về lịch sử hình thành Hội Thánh Lý Trà trước đây và kêu gọi mọi người, hãy chung lời cầu nguyện, mỗi người đặt cho mình một mục tiêu, một ước mơ để được góp phần vào việc gầy dựng lại Hội Thánh ngày xưa.
Mục sư Nguyễn Thanh Minh, QN HT Tiên Quả cùng con cái Chúa trong buổi nhóm kỷ niệm Chúa Giáng sinh năm 2020 của chi phái Lý Trà
Về tổ chức, Hội Thánh Lý Trà lúc đó đã có Ban Trị sự, ông Thái Văn Hiến ở Bà Bầu là Thư ký Hội Thánh, số tín đồ khoảng chừng 50 người. Hội Thánh cũng đã có nhà thờ, tư thất cho các tôi tớ Chúa. Hội Thánh Tam Kỳ đã vào đây mở chiến dịch truyền giảng cho đồng bào vùng Đức Bố xuống định cư tị nạn, và đã mở được Hội Thánh. Do vậy, đa số là tín hữu mới, chỉ có một số ít người là cư dân tại địa phương.
Trường Tiểu học Bà Bầu ngày trước
Ban Chứng đạo Hội Thánh Tam Kỳ mỗi tuần thường dành ra một ngày vào Lý Trà để hỗ trợ Hội Thánh đi chứng đạo phát sách ở khu vực Kỳ Chánh (Tam Anh Nam hiện nay), đồng thời cũng có tổ chức một vài đêm truyền giảng Tin Lành ở sân trường Tiểu học Bà Bầu. Sân trường khá rộng nên rất nhiều người đến xem hai bộ phim được chiếu là: “Em bé da đỏ” và “Núi tự vận”.
Theo lời kể của Mục sư Nguyễn Hoài Trân, nơi này chiến sự cũng thường xảy ra. Có lần, năm 1973, xảy ra một trận đánh lớn giữa hai bên, rất ác liệt, nhiều người chết, ông phải núp dưới giường, trong tư thất xây bằng gạch chắc chắn mới tránh được nguy hiểm.
Truyền đạo sinh Nguyễn Hoài Trân
Mục sư Trân kể lại câu chuyện vừa vui vừa buồn: “…khi tôi bắt đầu ra Hội Thánh thì ba má tôi là Mục sư Nguyễn Tất Đạt đang hầu việc Chúa ở Tiên Phước đã bán một con heo, may cho tôi bộ đồ veston mới (vì trước đó tôi vẫn mặc áo cũ của ba tôi). Tôi quí lắm nên để dành chỉ mới mặc được một lần. Một hôm tôi ra Tam Kỳ nhóm và ngủ lại ở nhà thờ Tam Kỳ, sáng hôm sau tôi đạp xe đạp đi về lại, thì mới hay, đêm đó có người đã phá cửa vào tư thất, dọn sạch đồ của tôi hết. Mất nhiều thứ, nhưng cái tôi tiếc nhất là bộ đồ veston của ba mẹ may cho cũng bị lấy mất.” Ông kể thêm, có lần ông bị lính bắt đem ra Tam Kỳ, vì nghi ngờ ông là người “hoạt động”, bởi ở đây, đến chiều tối là toàn bộ thanh niên đều phải ra Bà Bầu hoặc Tam Kỳ ngủ. Thời đó, nhà thờ Lý Trà dù nằm bên quốc lộ 1, nhưng đến khi về chiều, đường sá không một bóng người. Truyền đạo sinh Nguyễn Hoài Trân có nhiều lúc phải ra Bà Bầu, hoặc vào nhà thờ Tiên Quả, ở lại cùng Mục sư Phan Đình Xuân.
Bà cụ Phẩm, một tín hữu của Hội Thánh Lý Trà cũ
Những ký ức về một thời sôi nổi, đầm ấm của Hội Thánh Chúa đã được bà cụ Phẩm, một tín hữu cũ của Hội Thánh Lý Trà kể lại. Câu chuyện lại xoay quanh những năm tháng khó khăn để gìn giữ đức tin khi đa số tín hữu đã trở về quê cũ, chỉ còn lại một vài gia đình. Bầy chiên của Chúa không có người chăn, cơ sở nhà Chúa cũng dần bị hư hoại theo thời gian. Sau này, nhờ sự thăm viếng của Mục sư Phan Đình Xuân, nên dần dần con cái Chúa được khích lệ, vào thờ phượng Chúa tại nhà thờ Tin Lành Tiên Quả, cách đó khoảng 6km về phía nam.
Chi phái Lý Trà được thành lập và duy trì sự nhóm lại cho đến thời kỳ của Mục sư Trần Đình, Quản nhiệm Hội Thánh Tiên Quả. Hiện nay, chi phái Lý Trà có khoảng 30 tín hữu, đặc trách là Chấp sự Phan Đăng Vỹ, Chi phái trưởng là ông Trương Công Duệ, mỗi tuần đều có sự nhóm lại tuần hoàn vào lúc 15g chiều thứ Ba hằng tuần.
Từ trái sang phải: Bà cụ Vui – Thủ quỹ Hội Thánh, ông Chấp sự Tụy, Truyền đạo sinh Bùi Quốc Thanh, ông Thái Văn Hiến – Thư ký Hội Thánh, và bà cụ Trịnh – mẹ cụ Phẩm.
Qua thời gian, nhịp sống nơi đây vẫn êm đềm trôi theo năm tháng. Có lẽ theo dòng sông nhỏ ấy không chỉ là một dòng chảy mang theo bao con nước, mà chính là một nhân chứng sống, tự bao đời, đã chứng kiến sự hình thành và phát triển vương quốc của Đức Chúa Trời, nơi những người con Chúa ngày đêm dâng lời ngợi khen Danh Chúa và nỗ lực rao báo Tin Lành cho mọi người. Những giai điệu thời gian dẫu có đổi thay, những thăng trầm cuộc sống dẫu có đem lại bao niềm vui nỗi buồn, nhưng trong quyền năng của Chúa, Hội Thánh Ngài vẫn luôn vững vàng trước mưa sa bão táp. Những tín hiệu vui đã dần xuất hiện, Hội Thánh Chúa đang ngày càng phát triển. Hiện nay, tại Điểm Nhóm Vĩnh An đã có tôi tớ Chúa đặc trách, con dân Chúa đã bắt đầu thờ phượng Chúa vào mỗi sáng Chúa nhật hằng tuần. Bên này bờ sông, Chi phái Lý Trà, đang có những bước chuyển mình, thay đổi. Trên nền tảng của một Hội Thánh ngày xưa, dù non trẻ, đơn sơ, nhưng cũng đã là bệ phóng cho những người con Chúa hôm nay mạnh mẽ ra đi rao báo “Tin Lành từ Trời” và nỗ lực xây dựng Hội Thánh Chúa.
Lịch sử quả có quá nhiều điều lý thú, trên một vùng đất nhỏ bé, chỉ toàn là cát trắng, giữa một thời cuộc biết bao biến động, vậy mà những hạt giống Đạo lại được mọc lên trong ơn yêu thương của Đấng Toàn Năng. Đức Chúa Trời vẫn luôn ở cùng Hội Thánh Ngài. Nếu những năm tháng trước là một cuộc hành trình của người gieo giống, ươm mầm cho một tương lai tươi sáng, thì hôm nay, những người con Chúa tại Lý Trà lại bắt đầu cuộc hành trình mới của mình, cuộc hành trình nối kết một quá khứ bi tráng với một ngày mai tràn đầy hy vọng, rộng mở Ánh sáng tình yêu Chúa trong sự điều hướng của Ngài. Mơ ước cũng chỉ là mơ ước nếu chúng ta không sẵn lòng nương cậy Chúa để bước đi, để nhận được sức mới của Chúa ban cho mỗi ngày. Và có lẽ một ngày không xa, Điểm Nhóm Lý Trà cũng sẽ được hình thành, cùng người anh em mình bên kia bờ sông, Điểm Nhóm Vĩnh An, đi lên từng bước như Lời Chúa: “Họ đi tới, sức lực lần lần thêm; Ai nấy đều ra mắt Đức Chúa Trời tại Si-ôn.” (Thi Thiên 87:4)
Vũ Hướng Dương
(bài viết có sử dụng thông tin và hình ảnh của HTTL Tiên Quả, biên bản Ban Trị sự Liên hội Bắc Trung phần, Mục sư Nguyễn Hoài Trân, Mục sư Nhiệm chức Bùi Quốc Thanh và anh Nguyễn Hữu Tín – Trưởng Điểm Nhóm Vĩnh An, HTTL Tam Kỳ)
