I Các Vua 13:1-34
Đọc I Các Vua 13, tự nhiên trong tôi có một nỗi khắc khoải về hai chữ giá như – dẫu biết đó chỉ là một sự tiếc nuối, sự hối tiếc về một sự việc đã rồi, một điều gì đó đã vụt khỏi tầm tay, một cơ hội đã bị phung phí… nhưng ít nhiều Lời của Đức Chúa Trời ở đây hãy còn đó những giá trị thiết thực cho chúng ta, nhất là cho những người hầu việc Chúa.
- Giá như Giê-rô-bô-am biết ăn năn
Giê-rô-bô-am (922-900 BC) đã đưa đất nước đến sự thờ thần tượng và phạm tội với Đức Chúa Trời. Ông ta cho phép xây dựng tượng bò vàng ở Bê-tên, các tiên tri thờ tà thần khắp nơi ở trên cao, dưới thấp… Một đất nước tan hoang về mặt thuộc linh, và đang đứng trước sự hủy diệt của Đức Chúa Trời.
Đức Chúa Trời đã sai một tiên tri trẻ từ Giu-đa, Vương quốc phía nam, lên Sa-ma-ri, thủ đô của Vương quốc Y-sơ-ra-ên phía bắc, để nói tiên tri về sự diệt vong của bàn thờ tại Bê-tên, trung tâm tôn giáo thờ tượng bò vàng của Y-sơ-ra-ên mà Vua Giê-rô-bô-am đã rắp tâm xây dựng.
Với lời tiên tri đầy quyền năng và phép lạ cặp theo, Giê-rô-bô-am đã chứng kiến sự ứng nghiệm của Lời Đức Chúa Trời qua miệng tiên tri trẻ đến từ Giu-đa; ông nhìn thấy bàn thờ tại Bê-tên nứt ra, tro bụi đổ xuống, thế nhưng ông vẫn ra lệnh “hãy bắt giữ người của Đức Chúa Trời”.
Thậm chí khi cánh tay Giê-rô-bô-am trở nên khô héo trên thân mình ông, ông kêu cầu Người của Đức Chúa Trời cầu nguyện, và ông được chữa lành tức thì, vậy mà ông vẫn cứ cứng lòng, không ăn năn quay bước. Câu 33-34 chép: “Sau việc ấy, Giê-rô-bô-am không trở lại con đường ác mình, nhưng người lại lập cho các nơi cao những thầy tế lễ chọn trong đám dân sự; phàm ai tình nguyện, thì được người biệt riêng ra làm thầy tế lễ tại các nơi cao. Nhân vì cớ ấy nhà Giê-rô-bô-am phạm tội, đến đỗi bị diệt khỏi mặt đất”.
Giống như lòng của Pha-ra-ôn Ai Cập, tấm lòng của Giê-rô-bô-am cũng cứng cỏi và bất chấp. Thật như Giê-rê-mi đã từng thở than: “dân nầy thì lại có lòng ngoa ngạnh và bạn nghịch, hết thảy đều dấy loạn và đi” (Giê-rê-mi 5:23).
- Giá như tiên tri trẻ – Người của Đức Chúa Trời đừng ghé lại dưới gốc cây thông
Tiên tri trẻ của Chúa đã thắng hơn lời mời của Giê-rô-bô-am, khi vua mời anh ta về để thết đãi và trọng thưởng; Người của Đức đã khẳng khái khước từ dù Vua Y-sơ-ra-ên “có chia cho nửa gia tài”. Vị tiên tri trẻ đã quyết định đi con đường khác mà về.
Rồi một vị tiên tri già ở Bê-tên xuất hiện. Khi nghe vị tiên tri già này đón mời về nhà nghỉ chân, Người của Đức Chúa Trời ở Giu-đa cũng đã trả lời dứt khoát: Tôi không thể ăn bánh hay uống nước với ông, thậm chí ngay tại đây chứ đừng nói chi về tận nhà. Thế nhưng cuối cùng, vị tiên tri trẻ đã bị tiên tri già ở Bê-tên dối gạt và thuyết phục, khi anh ta tin lời tiên tri già nói ngon ngọt rằng: “Ta cũng là tiên tri như ngươi”, và “có thiên sứ của Đức Giê-hô-va phán biểu ta phải dẫn ngươi về nhà ta để ăn để uống”. Thật đáng buồn vì một tiên tri đầy ơn của Chúa, trong một phút chốc đã bị đánh lừa, để tin một sự dối giả. Giá như anh ta đừng dừng chân dưới gốc cây thông, giá như anh ta vẫn sáng suốt và gần gũi với Chúa, để luôn tìm biết ý muốn của Ngài – Đấng vốn đã sai anh ta đi với sứ mạng rõ ràng, và có lời căn dặn dứt khoát rằng: “Ngươi chớ ăn bánh, chớ uống nước tại nơi đó, và cũng đừng trở lại theo con đường ngươi đã bắt đặng đi đến” (câu 17).
Trong một giây phút không nương cậy nơi Chúa, người của Đức Chúa Trời đã nhẹ dạ cả tin, đã mất cảnh giác, và đã thất bại một cách dễ dàng. Trong chức vụ, hãy tin kính và vâng lời Chúa. Đừng để chút nhẹ dạ, xao lòng mà thất bại trước cám dỗ; cũng hãy vững vàng đứng trên Lời của lẽ thật, đừng để bị lừa dối thuộc linh, đừng để bị thuyết phục bới những quan điểm thần học lệch lạc, mà làm xáo trộn và phương hại đến Hội Thánh của Đức Chúa Trời.
- Giá như vị tiên già chân thật ngay từ đầu
Có thể đây là một trong những tiên tri của Đức Chúa Trời hiếm hoi còn sót lại giữa vùng đất Y-sơ-ra-ên ở phía Bắc, khi mà cả triều đình Giê-rô-bô-am đã ngã sang phò cho các tiên tri Ba-anh, cúng thờ trong các miếu ở trên cao và dưới thấp, và những người phục vụ trong giới tế lễ được trọng đãi khi công khai phục vụ các tượng bò vàng tại Bê-tên.
Có lẽ sống trong bối cảnh đất nước đã sa sút nghiêm trọng về mặt thuộc linh, vị tiên tri già này đã nhu nhược và bị đồng hóa, ông đã đánh mất năng quyền của Chúa ban. Ông coi việc nói dối với tiên tri trẻ đến từ Giu-đa là chuyện bình thường, và thậm chí ông bịa đặt câu chuyện rằng “Thiên sứ Đức Giê-hô-va bảo ngươi phải ghé lại nhà ta để ăn để uống”. Trên một phương diện, dù có những lúc dường như ông hãy còn nói những điều Chúa muốn (xem câu 20-21); Ông còn tin cậy lời của Chúa cậy miệng tiên tri trẻ đến từ Giu-đa để nói về số phận của bàn thờ tại Bê-tên; có thể ông có lòng tốt với người của Đức Chúa Trời. Tuy nhiên, trên một phượng diện chúng ta thấy rõ, động cơ sâu xa thúc đẩy ông dối gạt, để mời cho bằng được được người của Đức Chúa Trời về nhà mình ăn uống là ông muốn vị tiên tri này vi phạm giới răn của Đức Chúa Trời, để rồi người của Đức Chúa Trời phải chết trong xứ sở của ông. Ông muốn rằng khi tiên tri của Đức Chúa Trời chết ở đây, ông sẽ chôn người vào phần mộ của chính mình, để về sau khi ông chết, thì cũng được chôn chung với người của Đức Chúa Trời, ngõ hầu khi lời Chúa ứng nghiệm dưới thời của Vua Giô-si-a (640- 609 BC), thì thây xác ông có thể “không bị đào lên để xông hương trên bàn thờ, hay sẽ bị thiêu cả hài cốt người chết trên nó” (câu 2).
Rõ ràng vì lo toan, vì lòng ích kỉ mà vị tiên tri già sẵn sàng nói dối, thậm chí ông ta biết rõ hậu quả khôn lường có thể xảy đến cho tiên tri trẻ của Đức Chúa Trời. Giá như vị tiên tri già ở đây có lòng kính sợ Chúa thật sự, có sự quan tâm đến người của Đức Chúa Trời, quan tâm đến vận mệnh của dân tộc, cùng đứng về phía với người của Đức Chúa Trời để gióng lên tiếng nói nhằm phấn hưng cho Y-sơ-ra-ên.
Giá như Giê-rô-bô-am biết ăn năn, thật sự kính sợ Đức Chúa Trời để thay đổi vận mệnh của đất nước; giá như tiên tri trẻ – Người của Đức Chúa Trời sáng suốt hơn, và kiên định hơn trong đường lối của Chúa; và giá như vị tiên tri già có sự chân thật, có trách nhiệm với dân sự của Ngài, chắc hẳn tất cả họ sẽ có những sự đóng góp thiết thực để phấn hưng dân sự của Đức Chúa Trời, hòng tránh sự sai lầm và sự tận diệt cho dân Chúa.
Hãy yêu mến Chúa, và cẩn thận trong chức vụ, để những “giá như” ở đây không lặp lại trong linh trình theo Chúa, và trong chức vụ của mỗi chúng ta.
Mục sư Nguyễn Tấn Lộ
