Câu chuyện về nhà Truyền giáo Tà Lui, người dân tộc Càlơ [1], đem lại nhiều bài học quí giá cho tôi con Chúa trên bước đường phục sự Ngài. Những bài học ấy, cho dù ở bất cứ ở đâu, thời điểm nào, vẫn luôn giá trị bởi tính chân thực và sống động của nó.
Thánh Kinh báo có chép như sau:
“Ngày 16 tháng Mười năm 1940, ông Stebbins có đưa thầy Nguyễn Thuận và tôi [Mục sư Ông Văn Trung] lên Khe Sanh thăm gia quyến ông Mục sư Ngô Văn Lái (vừa được tấn phong Mục sư vào ngày 13/02/1940 tại Hội An)” [2].
“Ngày 17, ông Lái có dẫn chúng tôi đi thăm các làng người Càlơ. Chúng tôi đi bộ từ Khe Sanh lúc 8 giờ sáng, lên đèo xuống dốc, lội suối tuôn rừng, mãi đến 3 giờ chiều, mới tới làng Thù Nưa. Làng có chừng 100 nhà người Càlơ, có một số ít tín đồ. Đã có nhà giảng nhánh.
“Chúng tôi ở đây một ngày hai đêm. Ban ngày đi thăm từng nhà, ban đêm nhóm lại giảng. Tôi giảng tiếng An Nam, ông Lái dịch sang tiếng Càlơ, có một số người Càlơ nhóm lại nghe rất chăm chỉ và vui vẻ. Làng này đã có 3 người dâng mình đi ra Khe Sanh học Kinh Thánh với ông Lái, là vợ chồng anh Tà Lui, và em anh ấy. Anh Tà Lui biết đọc, viết chữ Càlơ và chữ Quốc ngữ. Anh này nhờ Chúa có thể làm thầy giảng cho người Càlơ được.
“Tại Khe Sanh cần phải cất một nhà giảng đặc biệt cho người Càlơ, tốn phí chừng 400đ…”[3]
Sau này, Nhà Truyền giáo Tà Lui có làm chứng như sau:
“Tôi (ông Tà Lui) xin nghỉ về làng làm rẫy, vì gia đình đông, số tiền Địa hạt giúp không đủ. Trải hơn một năm, Chúa có ban ơn nhiều, tôi tin chắc ý Chúa dùng tôi hầu việc Chúa cách khác.
Tôi về, thoạt tiên, lắm người cho tôi theo gạo, nhưng sau thấy tôi năng nhóm và làm chứng, họ tìm cách bắt bớ, họ toàn tìm chuyện kiện tụng, từ bỏ, còn làng không nhìn anh em chúng tôi là dân, em tôi đi học họ không bằng lòng nuôi, nhưng nhờ có thầy Lộc[4] nuôi, cứ học. Muốn nguôi cơn ghen ghét, chính một người bác họ tôi bỏ thuốc độc cho tôi. Tôi trúng thuốc, bị ho thổ huyết hơn 2 tháng tưởng về với Chúa, nhưng tôi nhờ Hội Thánh cầu nguyện, Chúa chữa khỏi. Thấy quyền năng Chúa, làng, họ không còn bắt bớ nữa.
Lại nữa, năm nay sự mất mùa tràn khắp, người Càlơ 80% bị đói, về phần tôi nhờ Chúa cho được mùa, đủ nuôi sống 8 miệng ăn và lại có bán giúp cho thầy Lộc khỏi bị ở trong cảnh khan gạo như ai. Thật tôi không thể làm con lừa cho Chúa, tôi làm như con quạ ông Ê-li… ”[5]
Ảnh trên Thánh Kinh báo, số 235 (066), tháng 05/1955
Dù tư liệu rất ít, nhưng cũng đủ cho chúng ta thấy cuộc đời hầu việc Chúa của nhà Truyền giáo Tà Lui có nhiều điều đáng để suy ngẫm:
- Hai vợ chồng ông đều dâng mình hầu việc Chúa.
- Họ cố gắng học để biết đọc, biết viết chữ Càlơ, chữ quốc ngữ, để giảng cho đồng bào mình.
- Do kinh tế quá khó khăn, ông phải tạm lui trong chức vụ, nhưng vẫn tin chắc Chúa sẽ dùng ông trong công tác khác.
- Khi trở về quê hương, ông bị đồng bào, người thân mình ghét bỏ, mà đỉnh điểm là bị người bác họ bỏ thuốc độc vì muốn hại ông chết, nhờ quyền năng của Chúa, ông đã được cứu sống.
- Tuy nhiên, đây là chương trình của Chúa, vì qua đó, xóm làng đã không còn bắt bớ ông.
- Chúa đã ban thưởng cho lòng trung tín của ông một cách rõ ràng, trong lúc 80% người Càlơ bị đói vì mất mùa, riêng gia đình ông lại được mùa, không những nuôi đủ 8 miệng ăn mà còn giúp đỡ cho người khác…
Vào năm 1956, khi Mục sư Phạm Xuân Tín trở lại Khe Sanh thì Truyền giáo Tà Lui bị bệnh rất nặng[6], và có lẽ cuối năm ấy ông đã về với Chúa[7]. Tấm gương của nhà Truyền giáo Tà Lui chắc chắn sẽ khích lệ chúng ta hôm nay, hãy luôn hết lòng phục sự Chúa và vững tin vào quyền năng giải cứu của Ngài, bởi Kinh Thánh đã chép: “nếu ai hầu việc ta, thì Cha ta ắt tôn quí người…” (Giăng 12:26b).
Vũ Hướng Dương
Chú thích:
——
[1] Còn gọi là Khalens/ Khaleu, thuộc nhóm sắc tộc Bru – Vân Kiều, cư trú tập trung tại các tỉnh: Quảng Trị (chiếm gần ¾ số lượng cả nước), Quảng Bình, Đăk Lăk, Thừa Thiên-Huế, Thanh Hóa
[2] Thánh Kinh báo, Tin tức, 110, tháng 04/1940
[3] Thánh Kinh báo, Tin tức, Ông Văn Trung, 118, tháng 12/1940
[4] Có lẽ là Mục sư Bùi Tấn Lộc
[5] Thánh Kinh báo, Tin tức, 158, tháng 04/1944
[6] Bài: Hãy Dẫn Nó Về Cho Chúa, Tiếng Gọi Của Rừng Xanh, Thánh Kinh báo, 235 (066), tháng 05; 238 (069) tháng 08/1956
[7] Bài: Tiếng Kêu Của Người Ka Lơ Ở Khe Sanh, Tiếng Gọi Của Rừng Xanh, Thánh Kinh báo, 246 (077), tháng 04/1957
