Quảng Nam: Lễ Kỷ Niệm 90 Năm Thành Lập Hội Thánh Cẩm Long (1930 – 2020)

LƯỢC SỬ HỘI THÁNH TIN LÀNH CHI HỘI CẨM LONG

      Vào cuối thập niên 20 của thế kỷ 20, các xã Tú Cẩm, Cẩm Long thuộc Tổng Tiên Quý – huyện Tiên Phước – tỉnh Quảng Nam. Thời ấy nơi đây núi rừng còn rất rậm rạm, dân cư sống quần tụ ở các xóm làng, mưu sinh bằng nông nghiệp. Về đời sống tâm linh, hầu hết theo tín ngưỡng thờ cúng, sinh hoạt tín ngưỡng tập trung chủ yếu tại các đền miếu, tự đường tộc họ và tại gia đình.

      Mùa hè năm 1929, Mục sư Đoàn Văn Khánh được cử đến chủ tọa Hội Thánh Tin Lành Tam Kỳ. Theo lời kể của ông Nguyễn Tấn Minh nguyên là thành viên Ban trị sự Hội Thánh Tam Kỳ:

      – Cuối năm 1929, Mục sư Đoàn Văn Khánh và Ban chứng đạo đã vượt quãng đường gần 30km bằng phương tiện thô sơ đến Cẩm Long. Mục sư và Ban chứng đạo đã ghé vào một căn nhà bên đường để nghỉ chân. Nhưng chủ nhà đi vắng, trước nhà có một cây me, một người đã hái để ăn cho dịu cơn khát. Khi ra đi, đã lấy một mảnh giấy và ghi vào dòng chữ: “Chúng tôi là Ban chứng đạo Hội Thánh Tin Lành Tam Kỳ, đi làm chứng về đạo Tin Lành, có hái mấy trái me, xin gửi lại mấy đồng bạc để đền ơn gia chủ” và gói vào đó mấy đồng bạc treo trên gốc me. Khi trở về, chủ nhà đã đọc mảnh giấy này, ông rất ngạc nhiên trước hành động đó, và tự hỏi: “Đạo Tin Lành là gì?”. Sau đó, ông cùng một số người nhà đã tìm xuống nhà thờ Tin Lành Tam Kỳ để tìm hiểu về đạo. Được giải bày rõ ràng về Tin Lành, ông cùng một số người trong gia đình đã bằng lòng tin nhận Chúa. Ông Lê Xuân Thiều, tên thường gọi là ông Bá Tiện, năm đó ông đã 59 tuổi.

I. Thời kỳ hình thành và phát triển (1930-1968):

      Năm 1930 Chúa đã kêu gọi kẻ có công, người có của đã đồng lòng xây dựng một nhà thờ bằng cây gỗ tại xã Cẩm Long (cách nhà thờ hiên nay 2km).

Sau khi nhà thờ được cung hiến năm 1930, giáo hội đã cử ông Truyền đạo Phan Văn Pháp đến để lo công việc Chúa.

Đến năm 1933, ông được thuyên chuyển đi nơi khác, ông Truyền đạo Trần Mai được cử đến để tiếp tục phục vụ Chúa.

      Đến năm 1938, ông Truyền đạo Trần Mai được thuyên chuyển nơi khác, ông Truyền đạo Nguyễn Xuân Vọng được cử đến hầu việc Chúa.

Sau đó, ông được chuyển đến hầu việc Chúa tại Chi hội Tiên Phước, Truyền đạo Lê Thiện Thị được cử đến hầu việc Chúa đến năm 1943.

      Sau khi Truyền đạo Lê Thiện Thị chuyển đi, giáo hội đã cử Truyền đạo Huỳnh Quí Khiêm đến thay thế.

      Trong thời gian này, Hội Thánh bị ảnh hưởng bởi tà thuyết Chúa tái lâm của ông Trần Như Tuân, nhiều tín hữu tin vào sự giảng dạy sai lạc nên đã cho tài sản, phá hoa màu. Sau tháng 9 năm 1945, nhiều tín hữu hoang mang, mất đức tin, đạo Chúa bị thế gian dèm pha. Truyền đạo Huỳnh Quí Khiêm đã rời bỏ nhiệm sở.

      Trước tình hình cấp bách, Truyền đạo Nguyễn Xuân Vọng đã được giáo hội cử đến để ổn định Hội Thánh. Truyền đạo Nguyễn Xuân Vọng phải đồng cam cộng khổ với dân sự Chúa, cũng như nhân dân địa phương. Bởi ơn và sức Chúa ban dần dần Hội Thánh được ổn định.

      Sau khi Truyền đạo Nguyễn Xuân Vọng được thuyên chuyển nơi khác, Mục sư Huỳnh Tiên đến hầu việc Chúa tại Cẩm Long từ năm 1951-1956.

Năm 1956 Truyền đạo Đặng Ngọc Thọ được cử đến thay thế Mục sư Huỳnh Tiên đến năm 1958. Năm 1958 đã thành lập Hội Nhánh Tiên Sơn thuộc huyện Tiên Phước. Mục sư Đoàn văn Miêng lúc đó là chủ nhiệm địa hạt đến dự, có khoảng 20-30 người nhóm lại (một số người như bà Hòa, ông Hường, ông Cẩm, bà Hồng, bà Sương, bà Quỳnh, …) (Theo lời của ông Nguyễn Đắc Nghĩa lúc ấy là thư ký BTS.HTTL Cẩm Long). Hội Nhánh này giữ sự liên hệ mật thiết với HTTL Cẩm Long cho đến sau này một số người di cư vào Nam, và chiến tranh xảy ra ác liệt thì không còn nữa.

      Năm 1958 Truyền đạo Nguyễn Văn An được bổ nhiệm để lo cho công việc Chúa, TĐ Nguyễn Văn An cùng Ban trị sự đã thống nhất và cầu nguyện di dời nhà thờ xuống địa điểm hiện nay. Sau khi đã xây dựng nhà thờ tại địa điểm mới kiên cố, TĐ Nguyễn Văn An được dời đi nơi khác vào năm 1960.

      Năm 1960 TĐ Phan Tân được cử đến để lo cho công việc Chúa đến năn 1962. Sau khi TĐ Phan Tân được dời đi, TĐ Hoàng Ngọc Quang được cử đến hầu việc Chúa đến năm 1963, ông đã chuyển đi nơi khác giao nhiệm sở cho TĐ Võ Văn Hiền thay thế đến năm 1967.

Khi TĐ Võ Văn Hiền được cử đi nơi khác , TĐ Nguyễn Ngọc Dư (0907171381) được cử đến để hầu việc Chúa, nhiệm kỳ của TĐ Nguyễn Ngọc Dư chỉ kéo dài được 3-4 tháng. Năm 1968 nhà thờ đã bị bom đạn phá sập, tín hữu hầu hết đã lìa bỏ quê nhà, lưu lạc, tỵ nạn chiến tranh khắp nơi. (tìm video chiến tranh loạn lạc)

II. Thời kỳ tan lạc (1969-1975)

      Trong thời gian này, HTTL Tam Kỳ do Mục sư Tạ Kế chủ tọa đã mở Hội Nhánh Xuân Nam, tín hữu gồm một số là dân địa phương và số còn lại là tín hữu HTTL Cẩm Long (đã tạm cư tại đây và vùng phụ cận),

Thời gian đầu, Hội Thánh đã thuê nhà trên đường Nguyễn Thái Học – Tam Kỳ để nhóm lại. Năm 1969 Mục sư Nguyễn Văn An đã được cử đến chủ tọa HTTL Xuân Nam, và sau một thời gian nhà thờ đã được chuyển đến gần trường tiểu học Tam Hòa (cách đường Nguyễn Thái Học 50m) được xây dựng kiên cố, với đầy đủ nhà thờ, tư thất.

Khi Mục sư Nguyễn Văn An chuyển đi nơi khác, Mục sư Trương Đoan Dương đến thay và khi ông được đổi đi nơi khác, công việc Chúa tại đây được chuyển giao cho TĐ sinh Đinh Văn Tư. Đến năm 1974, ông trở lại trường để tiếp tục việc học, TĐ Võ Văn Hiền được cử đến thay thế.

      Đến tháng 4/1975, chiến tranh kết thúc, dân chúng nói chung và mọi tín hữu nói riêng đã từ khắp nơi quay về quê nhà, và Chi hội Cẩm Long lại bắt đầu một giai đoạn mới.

III. Giai đoạn 1975-1994

      TĐ Võ Văn Hiền và gia đình đã vận chuyển một số tôn, cây và ghế tại nhà thờ Xuân Nam lên đây. Bởi lòng yêu mến Chúa đã thúc giục con cái Chúa dành thời gian đến cùng ông bà TĐ Võ Văn Hiền và các con ông bà để gom từng viên gạch, dọn dẹp làm một căn nhà nhỏ.

      Sau một thời gian, căn nhà được làm bằng vật liệu tạm nên đã xuống cấp. Trong thời gian này, thỉnh thoảng TĐ Võ Văn Hiền vẫn lên chăm sóc tín hữu tại Cẩm Long, và cũng đối diện với rất nhiều khó khăn.   

Từ năm 1983-1994 về phía tín hữu sau khi không được nhóm lại tại nhà thờ thì nhiều người đã đi nhóm lại tại HTTL Tiên Thọ và HTTL Bình Quế. Năm 1991 xét thấy nhu cầu cấp thiết, địa hạt đã ủy thác cho cụ Mục sư Nguyễn Xuân Vọng đứng ra làm đơn xin tái lập Hội Thánh Tin Lành Chi hội Cẩm Long, và chăm sóc đời sống tâm linh cho con cái Chúa.

Ủy Ban Nhân Dân thị xã Tam Kỳ cũng thuận cho cụ lên xuống xã Tam Lộc để lo công việc Chúa tại đây. Lúc ấy, cụ Mục sư Nguyễn Xuân Vọng đã gần 80 tuổi, đã một lần phẫu thuật cắt bỏ túi mật, nhưng với tấm lòng tận hiến cả cuộc đời cho chức vụ hầu việc Chúa, nên cụ cùng Ban trị sự HTTL Phương Hòa, thầy Trần Đình, thầy Phạm Mính cũng như tín hữu đã thường xuyên lên để giúp đỡ, thăm viếng.

      Ngày 13.10.1993 UBND tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng đã có công văn 1662/CVUB cho phép nhà thờ Cẩm Long được tái lập, dân sự đón nhận niềm hoan hỉ vô bờ bến.

Từ tháng 4 đến tháng 7 năm 1994 thực hiện tái xác định ranh giới đất nhà thờ. Ngày 11.10.1994 nhà thờ được cấp giấy phép xây dựng chính thức trên khuôn viên cũ. Ngày 14.11.1994 tổ chức lễ khởi công xây dựng đền thờ.

IV. Giai đoạn tái lập nhà thờ (1994 đến nay):

      Ngày 14.11.1994 đã diễn ra lễ đặt viên đá đầu tiên tái thiết nhà thờ được tổ chức trong hoàn cảnh còn nhiều thiếu thốn, trong khuôn viên tư thất cũ xung quanh là vật liệu xây dựng ngổn ngang, không mái che, không hệ thống phóng thanh, không hoa trang trí, không tiệc mừng, …Nhưng Chúa đã đưa dắt đầy tớ Chúa là Mục sư Dương Thạnh- Phó chủ nhiệm địa hạt trung trung bộ đến cử hành nghi thức lễ cùng với sự hiện diện của đại diện các cấp chính quyền.

      Chúa đã dùng gia đình cụ Mục sư Nguyễn Xuân Vọng, con và rể ông bà Mục sư Lê Cao Quí, ông bà Mục sư Nguyễn Xuân Tín, và sự đồng công của quý tôi tớ Chúa khắp nơi nên Hội Thánh đã có đủ tài chánh để xây dựng.

      Ngày 20 tháng 8 năm 1985 lễ cung hiến được tổ chức trọng thể trong niềm hân hoan của tôi con Chúa. Cụ Mục sư Nguyễn Xuân Vọng tiếp tục kiêm lo công việc Chúa. Trong giai đoạn này, các ban ngành đi vào ổn định.

Đến ngày 26.1.1996 Truyền đạo Nguyễn Đức Cựu đã được bổ nhiệm đến để chăm lo cho Hội Thánh. Hội Thánh Chúa phát triển, nhiều người đã gia nhập vào Hội Thánh trong thời gian này, có lúc số tín hữu lên đến 700 người.

Từ năm 2000 trở đi Hội Thánh đã xây dựng một số phòng, nới dài nhà thờ, xây dựng tư thất mới . Sau gần 17 năm hầu việc Chúa tại Chi hội Cẩm Long ngày 19.5.2013. Mục sư Nguyễn Đức Cựu đã nhận lời mời của Hội Thánh Cam Nghĩa – Canh Ranh – Khánh Hòa và đến hầu việc Chúa tại đó.

      Từ ngày 19.5.2013 đến 16.8.2013 Hội Thánh khuyết quản nhiệm, Mục sư Phan Ân kiêm lo, công việc Chúa vẫn duy trì bình thường.

      Ngày 16.8.2013 MsNc Nguyễn Đan Chiêu đã nhận lời mời và đến quản nhiệm Hội Thánh. Cơ đốc giáo dục phát triển theo chiều rộng lẫn chiều sâu với chương trình đọc và học xuyên suốt Kinh Thánh. Công tác chứng đạo được chú trọng, tổ chức bồi dưỡng chứng đạo mỗi tháng một Chúa nhật hướng đến mỗi tín hữu là một chứng đạo viên. Đến tháng 9.2018 Mục sư Nguyễn Đan Chiêu xin thuyên chuyển đi nơi khác.

Theo quyết định số 878/2018/TLH-HN ngày 22 tháng 8 năm 2018 do Mục sư Thái Phước Trường – Hội trưởng HTTLVN đã ký “Cử Mục sư Trần Đình, Trưởng Ban Đại Diện Tin Lành tỉnh Quảng Nam và Quản nhiệm Chi hội Tiên Quả tạm kiêm lo Chi hội Cẩm Long cho đến khi có sự sắp xếp mới”.

Đến ngày 18.5.2019 MsNc Tạ Quang Vinh chấp nhận lời mời của Chi hội và đến để lo công việc Chúa tại Cẩm Long đến nay.

      *Về Điểm Nhóm và Hội Nhánh:

1. Điểm Nhóm Tam Vinh (gồm quý tín hữu HTTL Tiên Thọ và Cẩm Long)

      Năm 2013 Hội Thánh xin nhóm lại vào mỗi chiều Chúa nhật tại nhà bà Nguyễn Thị Viên. Đến ngày 4.10.2016 được chính quyền công nhận là Điểm Nhóm trực thuộc HTTL Cẩm Long. Số tín hữu gồm một số nhóm tại HTTL Tiên Thọ, và còn lại là tín hữu tại Cẩm Long. Hiên nay số tín hữu nhóm lại khoảng 25-30 người.

2. Hội Nhánh Tây Hồ:

      Năm 1988-1989 có một người nguyên quán tại Tây hồ, nhưng trước năm 1975 ông và gia đình đã sinh sống tại Tam Kỳ. Sau năm 1975 ông và gia đình đã tin nhận Chúa. Đến năm 1988, ông về lại quê nhà để làm chứng về Chúa cho bà con và bạn bè của mình.

Khi ấy, Chi Hội Cẩm Long không nhóm lại, vì vậy số người này đã đi thờ phượng Chúa tại HTT Bình Quế. Đến năm 2002 chuyển sinh hoạt về tại Cẩm Long, năm 2005 do việc đi lại của những người lớn tuổi và trẻ nhỏ khó khăn, nên HT Cẩm Long đã làm đơn xin chính quyền cho nhóm lại vào mỗi chiều Chúa nhật tại nhà ông Phan Châu Vinh, gồm tín hữu thuộc chi phái Tây Hồ và Đại Quý.

Năm 2007-2008 sinh viên Thần học Phan Anh Trí xin về thực tập tại Chi hội Cẩm Long. Năm 2010 ông tốt nghiệp Thần học và được mời về phụ tá quản nhiệm tại Cẩm Long và chuyên tâm lo cho Điểm Nhóm Tây Hồ.

Ngày 30.10.2015 Tây Hồ được chính quyền công nhận là Điểm Nhóm. Cuối năm 2015-2016 Tây Hồ tiến hành xây dựng nhà nguyện trên đất mua của ông Huỳnh Đức Hiệp.

Tháng 5.2017 Tây Hồ công bố Điểm Nhóm, tháng 8.2018 Hội Nhánh Tây Hồ được chính quyền cho phép chuyển từ nhà ông Phan Châu Vinh đến nhà nguyện mới. Sau đó, Mục sư Phan Anh Trí được bổ nhiệm hầu việc Chúa tại HT Đại An.

Tháng 8.2019, Tổng liên hội bổ nhiệm MsNc Võ Hoàng Ân về lo công việc Chúa tại Tây Hồ. Số tín hữu nhóm lại khoảng 70-100 người.

3. Điểm Nhóm Tam Phước:

      Thành lập năm 2016, gồm các tín hữu tại Tam Phước nhóm tại HTTL Phương Hòa, và tín hữu tại chi phái Tam Phước của HTTL Cẩm Long. Do HTTL Phương Hòa chịu trách nhiệm và tổ chức nhóm lại vào mỗi chiều Chúa nhật tại nhà ông Võ Công Du.

V.Lời kết:

      Nhìn lại 90 năm Tin Lành được truyền đến Cẩm Long và 26 năm tái thiết nhà thờ, chúng ta dâng lời cảm tạ Chúa. Cẩm Long, một vùng đất với nhiều biến động về mặt xã hội, Hội Thánh của Chúa bị tác động rất nhiều bởi các hoàn cảnh khó khăn. Nhưng qua mỗi khó khăn, gian khổ, khi điểm lại ta sẽ thấy “ơn lành của Ngài thật lớn lao”.

      Lượt lại 90 năm để dâng lời cảm tạ Chúa, cảm ơn những đầy tớ Ngài cùng gia đình đã vâng theo tiếng gọi, từ bỏ sự an vui riêng, dấn thân vào chức vụ cùng con dân Chúa tại đây, đồng cam cộng khổ và chu toàn trách nhiệm tôi trung. Con dân Chúa tại Cẩm Long “Hãy nhớ những người dắt dẫn mình, đã truyền đạo Đức Chúa Trời cho mình;hãy nghĩ xem sự cuối cùng đời họ là thể nào, và học đòi đức tin họ” (Hê-bơ-rơ 13:7)

      Ôn lại 90 năm, một chặng đường lịch sử để dâng lên Chúa lời ngợi khen cảm tạ vì Ngài đã cảm động lòng các bậc cầm quyền từng giai đoạn đã hết lòng giúp đỡ cho công việc Chúa được thuận lợi mọi bề. Kính dâng lên Đức Chúa Trời Ba ngôi lời ngợi khen, cảm tạ vì “Ân điển diệu kỳ” mà Ngài đã làm và sẽ tiếp tục làm trên Hội Thánh Ngài tại Cẩm Long./.