CHƯƠNG 12 – THỜI THANH THIẾU NIÊN
(phần 5)
Tiến sĩ Gary R. Collins
NHỮNG HẬU QUẢ CỦA CÁC VẤN ĐỀ Ở THỜI THANH THIẾU NIÊN
Mặc dầu hầu hết thanh niên trưởng thành phù hợp với độ tuổi, cũng có liên quan những áp lực của thời thanh thiếu niên, những sự thiếu bảo đảm, những cảm giác lầm lỗi, sự thấp kém, cô đơn, và sự từ chối ở lứa tuổi thanh niên có thể tồn tại lâu hơn cho tới những năm ở tuổi thành niên. Đối với nhiều người trẻ tuổi, các vấn đề ở thời thanh niên khiến cho chúng cảm thấy lo lắng, bối rối.
- Kiềm chế các vấn đề.
Có thể có sự cô đơn, mơ màng, xa lánh, hoặc sự rút lui khỏi những người bạn, một sự lơ là với các hoạt động bình thường, một mình tranh chiến với các vấn đề của mình xảy đến với thanh niên. Sự rối loạn bên trong có thể xuất hiện dưới các hình thức như căng thẳng thần kinh, lo lắng, thất bại trong việc học tập, hoặc những sự mất trật tự về cảm xúc và cách cư xử. Tâm trạng thất vọng, lo lắng hoặc cách cư xử bất thường, những thay đổi không thể giải thích được có hướng phổ biến đối với thanh niên. Phổ biến hơn là những phản ứng điều chỉnh của thời thanh thiếu niên, những sự cáu kỉnh, bực bội, hoặc các cơn giận dữ xuất hiện trong những sự đáp ứng đối với sự căng thẳng, thất vọng tồn đọng, bối rối trong suy nghĩ.
- Hành động đối phó với các vấn đề.
Những thanh thiếu niên thường giải quyết các vấn đề của họ với những cách không được xã hội chấp thuận, những cách có sự kháng cự từ phía cha mẹ. Chúng muốn khẳng định sự độc lập dẫn đến các việc làm phạm tội như là uống rượu quá mức, lạm dụng ma túy, nói dối, ăn cắp, cách cư xử ‘quấy phá’, và các hình thức khác như chểnh mảng hoặc chống nghịch. Những việc làm đó, nhiều thanh niên cho rằng đem đến cho mình cảm giác có sức mạnh, một cảm giác độc lập, hay một phương cách thách thức quyền lực, một phương tiện để đạt được mọi thứ và duy trì được sự chú ý và sự chấp nhận những người bạn của chúng.
Những phương cách thể hiện sự độc lập thể hiện theo các hình thức khác như thi rớt các môn học ở trường, hoặc khước từ niềm tin tôn giáo và các chuẩn mực đạo đức của cha mẹ, tự sát, giết người, và các tai nạn xe cộ. Tất cả những hành động mang tính bạo lực có thể là phương cách chống đối hay nổi loạn. Thêm vào đó, việc thử tình dục, bao gồm việc giao hợp được sự chấp nhận của những đứa bạn đồng trang lứa của mình.
Những cách cư xử tình dục trở nên một nỗ lực để thắng những ức chế hay sự rụt rè, tìm các mối quan hệ có ý nghĩa, chứng tỏ mình là một người đàn ông có thể có con, ủng hộ sự tự-đánh giá chính mình, hoặc giải thoát sự đơn độc. Tuy nhiên, theo như một nghiên cứu ở trường đại học Harvard, sự chấp nhận tình dục hướng tới những cảm giác lầm lỗi, những cảm giác tự-khinh miệt, những mối quan hệ trống rỗng, và những sự lo lắng tồn tại trong những người trẻ. Tất cả các vấn đề làm gia tăng tình trạng mang thai ngoài ý muốn, các nạn dịch của căn bệnh hoa liễu bùng phát. Có những áp lực xã hội mạnh mẽ và lên án đối với việc thử tình dục trong lớp trẻ.
Khi những cô gái trẻ mang thai ngoài ý muốn, chúng có thể phá thai hoặc phải làm mẹ ở tuổi quá sớm; sự phá thai mang nhiều hậu quả tai hại lâu dài cho cô gái. Việc sanh con cũng có rất nhiều vấn đề. Làm mẹ ở tuổi thiếu niên ít phát triển sự nhận thức không chăm sóc tốt cho đứa bé khi chúng được sanh ra. Người mẹ ở tuổi thiếu niên thường ít được giáo dục, kiếm ít tiền trong cuộc sống, công việc thấp kém và uy tín thấp, ít kinh nghiệm, ít hài lòng về hướng nghiệp của mình, và có một tỉ lệ ly hôn cao.
Việc mang thai ở tuổi thiếu niên có thể thay đổi triệt để tương lai về giáo dục, công việc, xã hội và hôn nhân của một người trẻ. Điều này rõ ràng là một ảnh hưởng lâu dài cho thanh niên hành động đáp ứng đối với những sự thúc giục về tình dục. Sự gia tăng tình trạng mang thai này ở tuổi thiếu niên đã trở nên một vấn đề nghiêm trọng.
- Thoát khỏi các vấn đề.
Rất nhiều những thanh thiếu niên, (hầu hết là ở giới nữ giữa độ tuổi mười lăm và mười bảy), muốn thoát khỏi gia đình. Nhiều người trong số họ bị thất bại trong việc học, thất vọng tại trường, bốc đồng, mâu thuẫn với cha mẹ, đánh mất giá trị bản thân, là nạn nhân của các thành viên gia đình nghèo khó có sự phê phán hay xúc phạm gay gắt, hoặc có các vấn đề với những đứa bạn cùng tuổi.
Việc rời khỏi nhà không phải là phương cách duy nhất để thoát khỏi những áp lực về tâm lý và xã hội. Nhiều người nghiện ngập, rượu chè ma tuý, có người cố gắng rút lui để có cuộc sống riêng cho chính mình. Sự suy sụp tinh thần xảy đến do vấn đề về giá trị bản thân, và ngay cả những áp lực để có được những tài năng, đều có thể hướng tới để tự sát; những cố gắng để tự sát chỉ ra một sự kêu cứu giúp đỡ. Thêm vào đó, theo như nhà tâm thần học Robert Coles, nguyên nhân có thể là về đạo đức và thuộc linh. Ông nói rằng thời thanh niên là một thời gian cho sự tìm kiếm linh hồn, và khi không có các cơ hội để xem xét các vấn đề quan trọng hay liên quan đến sự tồn tại trong cuộc sống, người thanh niên thất vọng và tìm đến sự tự sát và cố gắng để tự sát.
- Bám chắc lấy các vấn đề.
Không phải tất cả những thanh niên đều bám chắc, hành động, và thoát khỏi các vấn đề của chúng. Nhiều thanh niên đối diện với những thách thức một cách thật thà, nói chuyện về chúng với những đứa bạn hoặc những người lớn mà chúng tin cậy, đọc để biết về căng thẳng ở tuổi thanh niên, biết phản ứng với những thất bại bằng cách cố gắng hơn trong lần tới, học tập từ những lỗi lầm trước, và thay đổi để được tình trạng tốt hơn. Những sự giúp đỡ từ cha mẹ cho thanh thiếu niên như việc tư vấn ngăn chặn, giáo dục, và ủng hộ là rất tốt, thế nhưng hiếm khi chúng tìm đến. Những người cố vấn Cơ Đốc cần có hướng giúp những người trẻ thấy được những vấn đề, giúp điều chỉnh rối loạn của họ về gia đình, xã hội và với những vấn đề thời niên thiếu.
(còn tiếp)
Hồ Kim Quốc dịch
(Trịnh Phan hiệu đính)
