CHƯƠNG 14 – TUỔI TRUNG NIÊN (phần cuối)
Tiến sĩ Gary Collins
Việc tư vấn cho người ở tuổi trung niên
- Quan tâm xem xét các vấn đề.
Các sự việc thường xảy ra, các ưu thế trong cộng đồng… ở tuổi trung niên là căn bản cho việc tư vấn Cơ Đốc hiệu quả. Những lời đề nghị sau có thể được chia sẻ với một người trung niên:
– Có những cuộc kiểm tra cơ thể định kỳ và thường xuyên.
– Tập thể dục thường xuyên và nghỉ ngơi đầy đủ.
– Kiêng ăn để giữ trọng lượng cơ thể ổn định.
– Có thói quen nói không với những đòi hỏi bên ngoài.
– Cố gắng loại ra vài hoạt động và dành nhiều thời gian đọc sách và thưởng ngoạn.
– Xem xét việc những thách thức mới hoặc những hoạt động mới có thể thêm vào để làm phong phú cuộc sống, và để thay đổi những thói quen hàng ngày.
– Nghe nhạc hoặc dành thời gian cho các hoạt động thư giãn có thể được.
– Trì hoãn những quyết định quan trọng về công việc, về nơi ở, về cuộc hôn nhân, cho tới khi có thời gian cho sự phản ánh và sự thảo luận với một người bạn hay một người cố vấn đầy sự thông cảm.
– Cần thời gian để cầu nguyện để vun xới cuộc sống thuộc linh và mối quan hệ với Đức Chúa Trời.
Việc tư vấn người trung niên liên quan tới việc giúp đỡ họ nhìn lại các giá trị và sự hướng dẫn cuộc sống của họ. Giúp họ thấy được tiềm năng mới mẻ trong sự trưởng thành, nhận biết những sức ép và những cơ hội của trung niên, đánh giá lại hoạt động đã qua, có những kiến thức về sức khỏe tốt và sự ngăn chặn bệnh tật. Nhiều trường hợp giúp họ thay đổi các mối quan hệ của người ấy với cha mẹ và con cái của họ. Tất cả những điều này đều có thể được hoàn thành trong một số phương cách được miêu tả như là “phương pháp chữa lành qua sự nhìn lại và sự đổi hướng.”
2.Các điều cấn lưu ý khi tư vấn cho người trung niên:
Hãy nhắc nhở những người được tư vấn rằng, hầu hết các vấn đề ở tuổi trung niên chỉ là tạm thời, và hầu hết người ta đều phải trải qua giai đoạn này mà không có sự tác hại lâu dài nào. Cơ Đốc nhân vẫn thường có các vấn đề ở tuổi trung niên, và cần có sự đối diện với thực tế.
a-Xây dựng một mối quan hệ hiểu biết- chấp nhận.
Dĩ nhiên, điều này là nền tảng cho tất cả mọi tư vấn, mối quan hệ tốt giữa người tư vấn và người được tư vấn tạo cảm xúc giúp người được tư vấn bày tỏ những thất vọng hoặc có thể tự đánh giá chính mình. Điều này giúp người tư vấn thuận tiện trong việc khích lệ người được tư vấn hướng tới và trải qua thời kỳ tuổi trung niên, và cũng giúp đỡ họ có những quyết định cùng trách nhiệm hướng tới sự tự tin cậy lớn hơn.
Người cố vấn cần làm gương: biết khoan dung, nhẫn nại, quan tâm, hiểu biết, và biết chấp nhận cùng với việc suy nghĩ thực tế. Vì thế, người được tư vấn có thể suy nghĩ về triển vọng tốt khi đến với tư vấn. Khi người ta bị cám dỗ để có những quyết định liều lĩnh cách dại dột, họ không vui vẻ trình bày hoặc lắng nghe mọi sự phân tích nguyên do, đặc biệt là sự phân tích đến từ người phối ngẫu hoặc người cố vấn. Người tư vấn cần cố gắng không lên án hoặc nhạo báng một ý tưởng mới, ngay cả nếu như điều này rõ ràng có vẻ như là ngớ ngẩn.
b-Làm việc trên các vấn đề cụ thể ở tuổi Trung niên. Bằng cách lắng nghe cẩn thận và đặt câu hỏi, nhận định chính xác các vấn đề chính yếu của người trung niên được tư vấn. Những cảm giác và nguyên nhân của sự không hạnh phúc cụ thể là gì? Chứng cớ rõ ràng như thế nào của những lời than phiền ấy? Trong thực tế, điều gì có thể giải quyết các vấn đề ở tuổi trung niên? Hầu hết các vấn đề của tuổi trung niên xuất hiện, bởi vì nhiều người thất bại trong việc chấp nhận và giải quyết những mối đe dọa, hay những cảm xúc quá sức trong độ tuổi.
Người tư vấn cần có những lưu ý sau:
– Cần thảo luận về những lời than phiền và giúp đỡ những người được tư vấn đạt tới những giải pháp thực tế.
– Cần sự hướng dẫn những quyết định quan trọng về cuộc sống, các giá trị, nghề nghiệp, hôn nhân, và các vấn đề gia đình.
– Cần sự khuyến khích để ổn định lại: làm rõ các mục tiêu cuộc sống, nói về những thay đổi thể chất hoặc sự chắc chắn của sự chết, nói về cần thiết những đứa con trưởng thành phát triển cuộc sống riêng của chúng, nói về giải quyết những căng thẳng ở tuổi trung niên, và thảo luận những phương pháp tốt hơn cho việc sử dụng thời gian của người đó.
– Giúp phân biệt giữa sự can đảm và sự liều lĩnh một cách dại dột trong mọi quyết định. Nhắc nhở việc cần thời gian để xem xét và giảm những mạo hiểm có liên quan. Cố gắng khuyến khích những người được tư vấn cân nhắc những hậu quả, điều tác hại liên quan những hoạch định của họ trước khi thực hiện. Khuyến khích họ tìm sự hướng dẫn từ những người khác là những người họ kính trọng. Cũng khuyến khích họ tìm kiếm những thông tin bổ ích cho việc được hoạch định để có quyết định đúng đắn, và khẳng định những cảm giác không luôn luôn là một sự hướng dẫn đáng tin cậy.
– Trong tất cả mọi điều, khuyến khích những người được tư vấn cầu nguyện và tìm kiếm sự hướng dẫn từ nơi Đức Chúa Trời trước khi có sự thay đổi nào. Thường có sự bình an bên trong khi người ấy đang được hướng dẫn đúng bởi thần linh của Chúa.
c-Làm việc với gia đình.
Một gia đình hiểu biết, ủng hộ, và biết quan tâm có thể có nhiều sự giúp đỡ cho một người khi trải qua tuổi trung niên. Người cố vấn Cơ Đốc có thể giúp đỡ gia đình, đặc biệt là cho người phối ngẫu, hiểu các vấn đề về tuổi trung niên để đem lại sự ủng hộ và sự khuyến khích cho người thân của mình; khuyến khích người trong gia đình tham gia và có thể hướng dẫn khi quyết định những vấn đề có nhiều liên quan đến gia đình.
Người trung niên, khi họ có sự chán nản, sự mệt mỏi, thay đổi ảnh tượng chính mình, hay những nỗi sợ hãi, những thất vọng về nghề nghiệp, và những căng thẳng của cuộc hôn nhân… thì sự thảo luận và giúp đỡ họ làm gì đó của người trong gia đình là rất quan trọng. Những người phối ngẫu có thể giúp đỡ lẫn nhau tích cực trong việc làm, hoặc để duy trì và xây dựng các mối quan hệ gia đình, hôn nhân tốt hơn. Người cố vấn có thể đề nghị cho họ những cuốn sách, mà các thành viên gia đình hoặc người được tư vấn có thể đọc được, để làm tăng sự hiểu biết. Những người phối ngẫu và các thành viên gia đình cần sự kiên nhẫn, sự vui vẻ để hiểu, thông cảm, và can đảm khi có đương đầu với thách thức xảy đến.
d-Khuyến khích sự nhận thức thuộc linh.
Kinh Thánh mang lại sự an ủi và sự hướng dẫn cho bất kỳ ai dành thời gian để đọc Kinh Thánh cách cẩn thận và kỹ lưỡng. Sự an ủi và sự hướng dẫn như thế không luôn luôn xảy ra nhanh chóng. Việc giao thông với Đức Chúa Trời sẽ giúp chúng ta nhớ rằng Ngài luôn hiện hữu với chúng ta và Đức Thánh Linh của Ngài sẽ hướng dẫn chúng ta.
Khi đã trải qua một khủng hoảng ở tuổi trung niên, một mục sư bày tỏ kinh nghiệm của mình với Chúa: “Trong cuộc khủng hoảng, tôi đã nhận biết sâu sắc về Đức Chúa Trời là Bạn của tôi. Tôi có thể nói với Ngài bất cứ điều gì, ngay cả tôi cũng có thể chia sẻ với Ngài về những động cơ trái ngược trong cá tính của tôi, và Ngài vẫn còn yêu thương tôi và chấp nhận tôi. Khi cuộc khủng hoảng trở nên lớn hơn, tôi đã thất vọng và có phần rút lui; nhưng cảm ơn Chúa, tôi đã đến với Ngài và dâng điều này cho Ngài, dâng sự thất vọng của tôi cho Ngài, dâng mọi việc mà tôi đã muốn rút lui cho Ngài; tôi đã biết và nhận thức được rằng Đức Chúa Trời vẫn luôn là Bạn hữu của tôi, mặc dầu tôi đã không cảm thấy điều này bằng cảm xúc.”
Ngăn chặn các vấn đề ở độ tuổi trung niên
Sự chuẩn bị là sự giúp đỡ cần thiết để ngăn chặn hiệu quả các vấn đề nghiêm trọng ở tuổi trung niên. Có thể được thực hiện:
1-Sự cảnh báo.
Cảnh báo trước về sự chuyển tiếp đến tuổi trung niên đang đến gần, cảnh báo định kỳ. Người được cảnh báo sẽ có thái độ tích cực hướng tới độ tuổi trung niên.
2-Giáo dục.
Sự giáo dục có thể thực hiện tại nhà thờ qua những nhóm thảo luận, các lớp Trường Chúa nhật, và những bài giảng hoặc những cuộc gặp gỡ trong gia đình. Các vấn đề được nhận dạng trong độ tuổi trung niên, cần được đối diện và được thảo luận thường xuyên với tính chất giáo dục, trong một bầu không khí chấp nhận nhau. Tất cả các việc ấy đều có ảnh hưởng tích cực ngăn chận nhiều vấn đề nảy sinh trong độ tuổi trung niên.
3-Vượt hơn.
Hãy mở rộng cuộc sống của bạn! Erik Erikson đã nói như thế. Để tránh sự trì trệ ở độ tuổi trung niên và chuyển nhẹ nhàng đến những năm sau đó, chúng ta cần có sự quan tâm cách mạnh mẽ đến sự hướng dẫn và xây dựng thế hệ kế tiếp. Khi những người trung niên quan tâm tới việc chia sẻ giúp đỡ với những người khác, đặc biệt là với những người trẻ tuổi hơn, có nhiều lợi ích xảy ra cho chính họ và cho những người nhận lãnh. Khi quan tâm những người trẻ tuổi hơn hoặc những người đang có nhu cầu, những người trung niên hài lòng và có kinh nghiệm nhận biết cuộc sống họ là có ý nghĩa và hữu ích đối với nhiều người khác. Nhà thờ là nơi thuận tiện có thể góp phần vào việc ngăn chặn các vấn đề ở độ tuổi trung niên. Mọi tín đồ biết về năng quyền tình yêu chữa lành đến từ nơi Chúa, và Nhà thờ là nơi có thể biểu lộ các gánh nặng của Cơ Đốc nhân. Sự quan tâm chăm sóc này có thể mang lại sự hỗ trợ và sự hướng dẫn chính yếu đối với những người ở độ tuổi trung niên.
Kết luận
Những độc giả là người trung niên, khi đọc những trang trong chương này, nhiều khi nhìn thấy được những thực tế của các vấn đề, những mối quan tâm hoặc những ưu tư của chính mình đang trải qua. Việc hiểu được những gì đang xảy ra, những ý muốn, sự chán nản, nỗi lo, tham vọng, những hoạch định hoặc dự kiến của chính con người mình là một điều khó. Tiến đến việc tư vấn cho người khác trong độ tuổi trung niên, lại là điều khó hơn. Người tư vấn phải có nhiều sự hiểu biết đã đành, nhưng những kinh nghiệm cá nhân về độ tuổi này là điều rất quan trọng, điều đó giúp ích rất nhiều trong sự giúp đỡ một người khác. Cần thiết phải nhận ra điều này là những xúc cảm và những tranh chiến ở độ tuổi trung niên là phổ cập, tạm thời, và cuối cùng là có thể góp phần đến sự trưởng thành thuộc linh và sự trưởng thành cá nhân. Với sự giúp đỡ của Đức Chúa Trời, chúng ta có thể hướng dẫn chính mình hoặc những người được tư vấn của chúng ta có thể trải qua tốt cuộc sống ở độ tuổi này.
Hồ Kim Quốc dịch
Trịnh Phan hiệu đính
CÁC SÁCH ĐỀ NGHỊ ĐỌC THÊM
Conway, Jim. Men in Mid-Life Crisis. Elgin, Ill.: David C. Cook, 1978.*
—–, and Sally Conway. Women in Midlife Crisis. Wheaton, Ill.: Tyndale, 1983.*
Levinson, Daniel J., et al. The Seasons of a Man’s Life. New York: Knopf, 1978.
Mickey, Paul A. Marriage in the Middle Years. Valley Forge, Penn.: Judson, 1986.*
Ortlund, Ray, and Anne Ortlund. The Best Half of Life. Ventura, Calif.: Regal, 1976.*
Wright, H. Norman. Seasons of a Marriage. Ventura, Calif.: Regal, 1982.*
* Books marked with an asterisk (*) are especially suited for counselees to read.
